علت ارتعاشات خارجی و داخلی موتور

مقدمه ای بر ارتعاش موتور

در دنیای امروز آلودگی صوتی یکی از معضلاتی ا ست که تلاشهای گسترده ای به منظور کاهش آن در حال ا نجام می باشد . ارتعاش وصدا در خودرو علاوه بر تا ثیرات مکانیکی بر قطعات، از جمله ایجاد بارهای دینامیکی اضافی ، خستگی ، اتلاف توان و در نتیجه کاهش را ندمان ، بر راحتی سرنشینان نیز تاثیرات منفی قابل توجهی می گذارد. ارتعاش و صدا رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند ، چرا که صدا قسمتی ا ز انرژی ارتعاشی سازه است که به فضای اطراف انتقال می یابد.

ارتعاش موتور:

ارتعاشات موتور می تواند از دو جنبه بررسی شود:

• ارتعاش قسمت های داخلی موتور نسبت به یکدیگر که ارتعاش داخلی نامیده می شود.
• حرکت و ارتعاش خود موتور به عنوان یک جسم که ارتعاش خارجی نامیده می شود.

ارتعاش داخلی خودرو:

در داخل موتور بدلیل خاصیت اینرسی قسمت های در حال حرکت و همچنین تغییرات فشار گاز داخل سیلندرها، نیروهایی بوجود می آید که این نیروها باعث حرکت اجزاء موتور می شود، چرا که این اجزاء خاصیت کشسانی دارند.

بنابراین ارتعاشی با فرکانس و دامنه متغییر، تمام سازه موتور را دربرمی گیرد. ارتعاشات داخلی موتور به چند دسته تقسیم می شود:

• ارتعاشات پیچشی میل لنگ که این نوع ارتعاش به شدت تحت تأثیر قسمتهای متصل به آن قرار دارد. این قسمت ها شامل چرخدنده های تبدیل، محور های چرخان، پروانه، کوپلینگ و … می باشد.
• ارتعاشات خمشی میل لنگ که نوعی از آن به علت بار زیاد و بویژه در موتورهای شعاعی رایج است. علت دیگر ارتعاشات خمشی میل لنگ، لق بون فلایویل می باشد. که در این حالت امکان شکستن میل لنگ وجود دارد. از طرفی ناموزونی یاتاقانها و یا سائیدگی یا شکست یاتاقان های اصلی می تواند باعث ارتعاشات خمشی میل لنگ شود.
• ارتعاشات پیچشی سیستم های کمکی همچون مولدها، پمپ های آب، توربوشارژرها …
• ارتعاشات پیچشی پیستون که می تواند به علت پایین بودن بیش از حد سختی پیچشی شاتون اتفاق بیفتد.
• ارتعاشات نوع غشایی صفحات و پوسته های نازک از جمله کارتل، پوسته میل لنگ و …
• ارتعاشات ناشی از درگیری چرخدنده ها
• ارتعاشات از نوع ارتعاش تیر یک سردرگیرکه در کاربراتور، ژنراتور و ….اتفاق می افتد.
• ارتعاشات لوله ها و مجراها شامل خطوط روغن، مجراهای اگزوز و …
• ارتعاشات با فرکانس بالا که از احتراق، درگیری چرخدنده ها و …ناشی می شود. این نوع ارتعاش همان نویز است.

ارتعاشات خارجی موتور:

ارتعاش سازه موتور به عنوان یک جسم را ارتعاشات خارجی موتور گویند. علت این ارتعاش عدم تعادل بین نیروها، ممانها و گشتاورها می باشد. همچنین تغییر در مقادیر گشتاور خارجی منتقل شده به میل لنگ باعث ارتعاش موتور می شود.